Brainspotting
Van trauma, angst en stress naar veerkracht
In de praktijk werk ik graag met Brainspotting wanneer er sprake is van angsten, blokkades, stress, lichamelijke spanningen of niet goed te herleiden gevoelens die jou belemmeren.
Brainspotting is een psychotherapeutische methode die ondersteunend is in de verwerking van trauma en blokkades.
Gebieden in de hersenen worden bereikt, die zich aan ons cognitieve en verbale bewustzijn onttrekken. Dus spanningen, stress en klachten die je ervaart maar niet kunt verklaren, niet kunt herleiden naar een eerdere ervaring of waar je geen beelden bij hebt.
Brainspotting heeft niet alleen een positief effect op onze kwaliteit van leven van alle dag maar is ook bijzonder effectief gebleken waar het gaat om de verbetering van prestaties voor mensen die onder hoge druk moeten presteren: artiesten, sporters en executives.
Daarnaast laat het zich uitstekend combineren met andere therapie vormen.
Waarom Brainspotting?
Ons brein en ons systeem is continu onze ervaringen aan het verwerken. Soms zijn de ervaringen zo indringend dat ons verwerkingssysteem gaat haperen. Dit stagneert de natuurlijke verwerking. Ons systeem parkeert dit en slaat de onverwerkte ervaring ergens op.
We kunnen een hoop opslaan in ons systeem, maar op een zeker moment zit de opslag te vol. Dan ervaren we een steeds groter ongemak. Dit ongemak kan bij iedereen verschillen: overmatige stress, toenemende angsten, opgejaagd gevoel, lichamelijke klachten, concentratie verlies, slaapproblemen, de ervaring van gevoelloosheid. Iedereen kan weer een eigen manier van ongemak ervaren.
Om daar uit te komen is het van belang de verwerking weer op gang te brengen. Brainspotting is daar een uitermate effectieve en vriendelijke werkvorm in.
Hoe werkt brainspotting?
Als iemand over iets praat, kijkt hij of zij naar een bepaald punt. Als die blik (oogpositie) op dat punt vastgehouden wordt, raken relevante en gerelateerde gebieden in de hersenen gestimuleerd. Door de stimulering worden de eerder niet verwerkte ervaring weer in beweging gebracht. Deze beweging zorgt dat informatie wordt verwerkt. We kunnen het al het ware weer verteren.
De voordelen van Brainspotting:
- Het is laagdrempelig en voor alle leeftijden toegankelijk
- Effectief voor meerdere aandoeningen zowel op lichamelijk als psychisch gebied
- Minder het accent op je denken en cognitief oplossingen
- Verdieping van het vermogen van lichamelijke gewaarwordingen
- Diep bereik in de bewuste en onderbewuste gebieden van de hersenen ( pre-cognitieve en pre-verbale gebieden)
- Geen noodzaak om over de problemen te kunnen of moeten praten
- Minder risico op her-traumatisering
- Blijvend en diepgaand resultaat op het gebied van kwaliteit van leven en performance
- Kortdurende behandel periode
Elke levensgebeurtenis die lichamelijk of emotioneel letsel veroorzaakt, waarbij iemand zich door pijn of verdriet overweldigd voelt, machteloos of gevangen, kan zich ontwikkelen tot een blokkade in ervaring. Dit trauma wordt vastgehouden in het lichaam en in de geest.
De behandeling valt of staat met een goede behandelaar waar je een stabiele en veilige werkrelatie mee opbouwt.
Wat is Brainspotting?
'Brainspotting' is een krachtige en effectieve behandelwijze gericht op het lokaliseren en oplossen van emotionele en lichamelijke blokkades en trauma. EMDR-therapeut Dr. David Grand ontdekte dat er een zeer specifieke en intieme relatie bestaat tussen onze hersenen en onze ogen. Telkens wanneer we onze omgeving met onze ogen scannen op informatie, scannen we ook onze hersenen op onze gedachten, ideeën en emotionele reacties. We kunnen ook onze hersenen scannen om te ontdekken waar onderdrukte herinneringen en gevoelens zijn opgeslagen die verband houden met iets traumatisch of verontrustends in ons verleden. Door middel van 'Brainspotting' worden de neurofysiologische bronnen die samenhangen met lichamelijke of geestelijke blokkades gelokaliseerd en verwerkt waardoor het trauma of de blokkade zich kan oplossen. Het maakt gebruik van het fysieke en mentale vermogen om te helen en vergroot daarmee je veerkracht.
Wat is een 'Brainspot'?
Een 'Brainspot' is de stand of positie van de ogen die gerelateerd is aan de energetische, emotionele activering van een traumatische of emotioneel geladen ervaring in het brein, hoogst waarschijnlijk in de amygdala, de hippocampus of de orbitale cortex van het limbisch systeem. Gelokaliseerd door de oogpositie, en gecombineerd met extern geobserveerde en intern ervaren reflexreacties, is de 'Brainspot' in feite een fysiologisch subsysteem waarin emotionele ervaring in de vorm van herinnering wordt vastgehouden.
Hoe werkt ons brein?
Ons brein bestaat uit onderdelen dat zich over de eeuwen heen hebben ontwikkeld.
Het meest oude brein, onze hersenstam wordt ook wel ons reptielenbrein genoemd. De hersenstam is verantwoordelijk voor onze basisfuncties zoals lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling, bloeddruk, spijsvertering, oogbewegingen, plassen, horen, proeven, kauwen en slikken, en het voelen van beweging en zwaartekracht.
In dit deel van ons brein zetelen onze meest basale overlevingsfuncties. Bij gevaar houden we ons stil, we bevriezen. Een typische overlevingsreacties van alle reptielen.
Het volgende deel van ons brein dat is ontstaan heet het Limbische systeem (zoogdierenbrein). Dit systeem wordt gevormd door een groep hersenstructuren in de grote hersenen die betrokken zijn bij emotie, emotieregulering, emotioneel geheugen, genot en motivatie. Hier worden onder andere hormonen geproduceerd en wordt de temperatuur en de eetlust geregeld. Onze overleving is hier afhankelijk van sociale verzorging en onze omgeving. Emotionele afstemming en aanpassing aan de groep en omgeving is hier de voornaamste taak. Bij gevaar gaan we om hulp roepen, vechten of vluchten. We komen dus in beweging.
De neocortex, het evolutionair nieuwste deel van de hersenschors, is betrokken bij hogere functies zoals waarneming, bewuste beweging, taal, redeneren en abstract denken. Het is het unieke brein, dat wij mensen bezitten. Middels dit deel van de neocortex kunnen we vele slimme tools ontwikkelen om ons in onze sociale omgeving te oriënteren. Bij gevaar kunnen we plannen bedenken, de ander manipuleren en misleiden.
Het meest recent ontwikkelde breindeel, het slimme en sociale deel van ons brein is de prefrontale cortex. Hier wordt onze sociale afstemming zeer verfijnd: ons vermogen tot empathie en compassie. Middels de prefrontale cortex zijn we in staat om creatief en innovatief ons leven gestalte te geven, in goede afstemming met onze omgeving. Gevaar beleven we hier als een uitdaging, die het beste van ons vraagt.
Trauma en langdurige stress
Bij traumatische gebeurtenissen kan het zijn dat je een natuurlijke reactie ervaart vanuit je oudste breinstukken. Je bevriest, wilt vechten, vluchten of hulp activeren. Deze oudere delen van het brein werken meer op een automatische piloot dan het jongste deel én werken veel sneller. Reacties die we hebben op indrukwekkende gebeurtenissen kunnen vervelend voelen of je hebt fysieke behoeften die je liever niet uit; gillen, vluchten, schudden en trillen. Onze maatschappelijke normen maken dat we ons kunnen schamen en dat blokkeert deze natuurlijk en noodzakelijke reactie.
Ook wanneer je in gevaar bent of je overweldigd voelt door een schokkende gebeurtenis (shocktrauma) wordt je lichaam geladen met energie: het maakt zich klaar om te vechten of te vluchten. Soms kan je niet weg uit de situatie of je er tegen verzetten. Dan schakelt je lijf over op bevriezen of uitchecken (dissociatie). De energie die vrijkomt bij een vecht of vlucht reactie kan zich dan niet ontladen en zet zich vast in je lichaam. Dat is het trauma en eigenlijk het onvermogen van jouw systeem om op dat moment over te gaan tot het verwerken. Het zet zich vast in je lichaam en brein (informatie-capsule).
Als je de reactie die je lichaam aanvankelijk wilde maken niet kunt maken of ook later niet af kunt maken, dan blijft jouw totale systeem in hoge spanning. Je zenuwstelsel heeft flink gas gegeven, maar trapt ook op de rem in de hoop dat het de situatie overleefd.
Er zijn verschillende vormen van trauma. Verlies trauma, shock trauma (dat kennen we vaak het beste) en ontwikkeltrauma. Shock trauma kennen we vaak het beste en is een reactie op een heftige gebeurtenis. Je ervaart vaak sterke gevoelens van angst, afschuw, machteloosheid en hulpeloosheid. Verlies georiënteerd trauma kenmerkt zich door een ingrijpend verlies en ontwikkeltrauma kenmerkt zich in (structurele) onveiligheid in de jeugd. In het laatste geval zijn behoeften niet tegemoet gekomen, was er wellicht sprake van onveiligheid of grote spanningen in huis waardoor je op eieren moest lopen. Soms is het spanningsniveau en je gevoel van veiligheid dan in de basis aangetast en voelt dit voor jouw als heel 'normaal'. Je weet gewoonweg niet beter. Toch kan je op latere leeftijd tegen veel vervelende dingen aanlopen zoals het snel geïrriteerd zijn, hormonaal disbalans, moeilijk kunnen binden, moeite hebben met veranderingen, slecht slapen, spanningen in je lijf en gevoel van onrust. Ontwikkeltrauma is soms moelijker te duiden dan shock- of verliestrauma. Mijn expertise ligt voornamelijk bij verlies- en ontwikkeltrauma.
Maar ook langdurige stress levert een structureel gevaar voor ons op. We komen steeds meer onder druk te staan door onze snelle maatschappij en onze hoge eisen aan onszelf. Een hoge mate van stress is voor een korte periode niet erg. Zeker niet als je daarna de tijd neemt om hier van bij te komen. Ben je echter langer dan 3 maanden in een hoge mate van stress dan kan dit een gelijke lichamelijke reactie oproepen als bij een traumatische gebeurtenis.
Het is dus hoe dan ook van belang, dat de natuurlijke beweging van het lichaam om een heftige gebeurtenis te verwerken, weer op gang kan worden gebracht in een veilige en stabiele omgeving. Er ontstaat zo weer ruimte voor het brein om met stress om te kunnen gaan én daarna te herstellen, zodat dit niet steeds verder opslaat in je lichaam. Dit levert flexibiliteit en veerkracht op.
Verwerken en helen, de effecten van Brainspotting
Het vasthouden van de ingenomen oogpositie, terwijl de aandacht van jou gericht blijft op het lichamelijk waargenomen gevoel of sensatie, zet een diepgaand integrerend en helend proces in de hersenen in werking. Deze manier van verwerken zorgt voor de-conditionering van eerder geconditioneerde, verstorende emotionele en lichamelijke reacties. Brainspotting ontmantelt het trauma, het symptoom, de lichamelijke pijn en de disfunctionele overtuigingen die steeds maar terug lijken te keren. In de praktijk worden mensen zo verlost van ervaringen die zich op gezette tijden telkens opnieuw in hun leven aandienen. 'Brainspotting' stimuleert en activeert het zelfhelend vermogen van het lichaam om op een diepgaand niveau van trauma te genezen. 'Brainspotting' kan ook worden toegepast om onze natuurlijke lichamelijke hulpbronnen te lokaliseren, te verstevigen en veerkrachtiger te maken.
Voor wie is Brainspotting geschikt?
Brainspotting is een manier van behandelen die zich uitstekend laat integreren in - en combineren met diverse andere psychotherapeutische en lichamelijke behandelmethodes. Het kan een aanvulling zijn op verschillende therapeutische technieken die zich richten op angsten (bv faalangst) en andere psychische blokkades. Daarnaast kan Brainspotting nuttig zijn bij lichaamsgerichte therapieën. In mijn praktijk werk ik met iedereen die zich herkent in klachten gericht op stress, belemmerende overtuigingen en trauma in de leeftijd van 16+ jaar.
Praktisch
De totale behandeling vindt plaats in een prettige en veilige omgeving. Een klik met mij als therapeut is van essentieel belang en we investeren gezamenlijk om jou met een prettig en veilig gevoel te kunnen laten starten.
Tijdens de intake bespreken we jouw vraag en de mogelijkheden. Daarin starten we desgewenst al een korte brainspot-sessie om je een gevoel te geven van wat het inhoud.
Een gemiddeld traject betreft 5 tot 15 sessies van een uur. Het is lastig vast te stellen, omdat bij de één een direct effect te bemerken is en bij de ander een langer traject noodzakelijk is. Het is geheel afhankelijk van de vraag en het unieke van jouw eigen systeem.
Brainspotting werd in 2003 bij toeval ontdekt David Grand Phd.
Inmiddels zijn er over de hele wereld 8000 Brainspottherapeuten actief.
Bron: veel informatie op deze pagina is afkomstig van www.brainspotting.nl