Trauma is een verwonding.

Een wond die lichamelijk, maar ook emotioneel of psychisch kan zijn.

Of we een wond kunnen helen of verwerken op het moment dat hij ons wordt toegebracht, hangt met vele dingen samen. Wat we weten is dat wanneer verwerken van een trauma moeizaam gaat, stagneert of wordt uitgesteld, het kan zorgen voor langdurige last in het dagelijks leven.

 

Wat voor de één traumatisch is, hoeft dat voor een ander niet te zijn.

 

En wat je hoofd misschien ‘meevalt’, kan je lichaam als overweldigend hebben ervaren.

“Trauma gaat niet over de gebeurtenis zelf, maar over de reactie van het lichaam erop.”, aldus Babette Rothschild.

Helaas hebben we hier zelden zelf iets over te zeggen. Het is niet een 'keuze' die we maken, als het trauma ons veel meer doet dan we zouden willen.

Het overkomt ons, en onze reactie op een trauma is geen bewuste actie.

 

Wat gebeurt er bij trauma?

 

Trauma ontstaat vaak wanneer drie elementen samenkomen:

 

Je bent machteloos in wat er gebeurt – je kunt er niets aan doen.

Je bent alleen – er is geen steun, je bent hulpeloos.

Je hebt geen keuze – je kunt niet weg of reageren, je moet ondergaan.

 

Onze binnenwereld raakt hierdoor ontregeld.
Een deel van ons raakt afgesplitst van de rest – een beschermingsmechanisme dat volgens Franz Ruppert wordt uitgelegd als een opsplitsing in drie delen:

Het gezonde deel, dat nog steeds streeft naar verbinding en groei;

Het traumadeel, dat de oorspronkelijke pijn en bevriezing draagt;

En het overlevingsdeel, dat ons op de been houdt – vaak via perfectionisme, controle, aanpassing of ontkenning (of andere mechanismen).

 

Deze beschermingsmechanismen zijn niet fout – ze zijn functioneel.

 

Maar langdurig gebruik ervan kan ons vervreemden van wie we ten diepste zijn.

Schaamte  speelt hier vaak een grote rol in.  

Janina Fisher noemt dit het ‘ingebedde oordeel’ dat trauma met zich meebrengt – niet alleen “ik voel me slecht”, maar “ik bén slecht”.

 

In therapie onderzoeken we hoe we weer met compassie kunnen kijken naar de delen in jou die zijn gaan vechten, vluchten, bevriezen of pleasen.

 

Trauma erkennen zonder herbeleven

 

Het is niet nodig om trauma te herbeleven om het te helen.

We richten ons in de therapie op het hier en nu: wat gebeurt er NU in jouw lijf, jouw zenuwstelsel, jouw binnenwereld?

We gaan samen op zoek naar wat jij nodig hebt.

Zo leer je jouw stress-systeem kennen, begrijpen én reguleren.

We bewegen langzaam en zorgvuldig naar datgene wat geraakt is – alleen als jouw systeem daar klaar voor is.

Je hoeft niet terug te gaan naar ‘het moment’, maar wél naar de impact ervan.

Behandelingen

 

Daar waar sprake is van ontwikkel- of rouwtrauma is er geen simpel medicijn.

NARM, systemisch werk, transactionele analyse, brainspotting en lichaamsgerichte oefeningen helpen je om contact te maken met je innerlijke bronnen – jouw kracht, jouw gezonde deel.

 

 "Trauma is de bron van verwarring in onze identiteit. Heling is het terugvinden van wie je werkelijk bent.", stelt Franz Ruppert.

 

Herstel gaat niet sneller dan het traagste deel in jou.

We gaan zoeken naar het spanningsgebied waar je systeem wél kan voelen, maar niet overspoeld raakt.

 

Forceren werkt averechts.

Vertragen is jezelf respect tonen voor wat je hebt meegemaakt.

 

Van binnen naar buiten: stap voor stap

 

Het is de kunst om samen de juiste stappen te zetten om het vertrouwen in jezelf te vergroten.

We verkennen gedachten, gevoelens en ontregeling om toe te werken naar begrip en regulatie.

 

We reguleren als we onszelf gaan begrijpen.

 

Als we weten welk deel in ons aan het woord is: het gezonde, het overlevende, of het getraumatiseerde.
In dit  “delen - werk” – leren we herkennen wie (welk deel) er spreekt, en wat deze delen nodig hebben van de volwassene die wij nu zijn.

 

 

Waarom doe ik wat ik doe?

Overlevingsstrategieën vanuit trauma

 

Soms reageren we op situaties op een manier die we zelf niet goed begrijpen.

We sluiten ons af, raken overspoeld, doen juist extra hard ons best of passen ons eindeloos aan.

Vaak zijn dit geen bewuste keuzes, maar oude overlevingsstrategieën. Patronen die ooit zijn ontstaan om ons te beschermen, bijvoorbeeld na een ingrijpende gebeurtenis of in een omgeving waar we ons niet veilig, gezien of welkom voelden.

In therapie zien we deze reacties als logische manieren waarop ons systeem met een overweldigende gebeurtenis (trauma)omgaat. Niet als zwakte, maar als een teken van hoe sterk ons overlevingsinstinct is.

 

Maar wat ooit hielp, kan ons later in het leven belemmeren.

Vooral wanneer we verlangen naar rust, verbinding of meer ruimte voor wie we werkelijk zijn.

 

Veelvoorkomende overlevingsstrategieën

 

Herken jij jezelf (of je cliënten) in een of meerdere van deze patronen?

 

🧍‍♀️ Afsluiten / dissociatie

Je bent er wel, maar voelt jezelf niet echt. Alsof je op de automatische piloot leeft of er "net niet bij bent". Dit is een beschermingsmechanisme van het zenuwstelsel dat je afschermt van overweldigende gevoelens.

Dit kan zich vertalen in:

Niet weten wat je voelt

Moeite met keuzes maken

Vergeetachtigheid of ‘wazig zijn’

Uit je lichaam voelen (bijv. alleen "in je hoofd" leven)

Nergens echt bij voelen horen

 

🌪 Vermijden en verdoven

Druk blijven, afleiding zoeken, piekeren of scrollen — allemaal manieren om niet te hoeven voelen wat eronder ligt.

Soms functioneel, maar vaak kost het veel energie. Gedrag dat hierbij past:

Altijd bezig of druk zijn

Overmatig scrollen, binge-watchen, eten of drinken

Alles willen ‘begrijpen’ maar niks écht voelen

Piekeren in plaats van voelen

Confrontaties uit de weg gaan

 

🧊 Bevriezen / verlammen

Je voelt je machteloos, futloos of ‘vast’. Er is geen actie mogelijk, zelfs niet als je weet wat je eigenlijk zou willen.

Dit kan zich vertalen in: 

 

Uitstelgedrag, ook bij belangrijke dingen

Niet in actie kunnen komen, ook als je weet wat je wilt

Je leeg of gevoelloos voelen

Je klein voelen, alsof alles ‘te groot’ is

Snel overweldigd raken

 

 

🥊 Vechten / controle houden

Je houdt grip op situaties (of op jezelf) via perfectionisme, controle of kritiek.

Vaak met een sterk verantwoordelijkheidsgevoel, maar weinig ruimte voor ontspanning of kwetsbaarheid.

Misschien herken je je in de volgende dingen: 

Veel kritiek (op jezelf of anderen)

Perfectionisme

Alles zelf willen doen

Snel boos of gefrustreerd raken

Moeite met overgave of vertrouwen

 

🏃 Vluchten

Je bent altijd onderweg naar iets anders. Je blijft zoeken, veranderen, verhuizen, verbeteren.

De rust lijkt onbereikbaar en kan zich vertalen in:

 

Van baan of relatie naar de volgende

Veel plannen maken, maar weinig afmaken

Niet lang in stilte of rust kunnen zijn

Vluchten in spiritualiteit of zelfontwikkeling zonder te voelen

Continue ‘zoektocht’ naar beter

 

 

🤝 Pleasen / aanpassen

Je richt je op de ander. Zorgt, luistert, past je aan. Anderen zijn belangrijker dan jij.

Je grenzen vervagen — en je raakt jezelf steeds een beetje meer kwijt. Dit kan het volgende beeld geven:

Moeite met ‘nee’ zeggen

Altijd zorgen voor anderen, ten koste van jezelf

Je mening inslikken of aanpassen

Conflicten vermijden

Niet goed weten wat jij zélf nodig hebt

 

🫂 Fusie / symbiose

Je voelt je verantwoordelijk voor het welzijn van de ander.

Jouw identiteit vervloeit met die van iemand anders. Het ‘ik’ en het ‘jij’ lopen door elkaar heen.

 

Andermans emoties voelen als jouw taak

Jezelf verliezen in relaties

Moeite met alleen zijn

Je identiteit (deels) ontlenen aan de ander

Geen duidelijke eigen grenzen ervaren

 

Compassievol contact met je lijf

Hoe mindfulness en lichaamsgerichte aandacht kunnen helpen

 

Mindfulness en lichaamsgerichte behandelingen helpen je om bewust stil te staan bij wat er speelt — zonder oordeel.

Je leert herkennen wanneer je automatisch in een overlevingsstrategie schiet, en hoe je daar met zachtheid en nieuwsgierigheid bij kunt blijven.

Je leert de logica herkennen van bepaald gedrag en ook voelen hoe je er NU een andere beweging in mag maken.

 

In mijn begeleiding en oefeningen werk ik vanuit de visie dat je niet "stuk" bent.

Je systeem doet wat het geleerd heeft om jou veilig te houden. Door vertraging, lichaamsbewustzijn en compassie ontstaat er ruimte. Voor contact met jezelf. Voor meer keuze. 

 

Brainspotting

 

Brainspotting kan ondersteuning bieden bij het losmaken van diep opgeslagen spanningen, zonder te herbeleven.

Deze methode sluit nauw aan bij het werk van Fisher en Rothschild, omdat het lichaam leidend is – en het lichaam weet vaak meer dan het hoofd.

Het fijne aan brainspotting is dat we niet hoeven te werken met een specifieke herinnering of ervaring. 

Heb je wel beelden bij een eerder trauma, dan hoeven we niet specifiek deze beelden te 'herbeleven'.

Deze therapie vorm is dus bij uitstek passend om her-traumatisering te voorkomen.

En Brainspotting werkt ook heel goed om hulpbronnen die jouw ondersteunen in jouw herstel proces te versterken. We kunnen dus werken op de spanning, maar ook op de relatieve ruimte en rust. Dit versterkt je gevoel van een eigen bodem. 

Meer weten over Brainspotting:

 

Je ontdekt in therapie wat jou helpt om te kalmeren, te vertragen en vanuit compassie met jezelf om te gaan.

Stap voor stap leer je oké zijn met alles in jezelf.

De uitnodiging is simpel en tegelijk krachtig:

Je hoeft het niet alleen te doen.

En je hoeft niet alles ineens te doen. Je bent van harte welkom – in jouw tempo.

 

Neem contact op om te komen tot een eerste afspraak.

Tijdens deze intake bekijken we samen wat je nodig hebt. 

Onze lichamelijke reactie op stress

 

Ons lichaam is ingenieus ontwikkeld en over de eeuwen heen en verfijnd in het reageren op onze omgeving.

Oeroude reacties helpen ons om te overleven.

Maar wat als de dagelijkse dreiging niet meer een tijger is die ons wil vangen en opeten?

Wat als onze dagelijkse dreiging het omgaan met alle prikkels, informatie, verwachtingen en de hoeveelheid hiervan is? 

Dan nog reageert ons lichaam zoals het is bedoeld én kunnen we last hebben van ons eigen oeroude systeem. 

 

Hoe? kijk dit filmpje en ik leg het je nader uit.