Trauma
Van ontregeling naar veerkracht
Trauma is een verwonding.
Een wond die lichamelijk, maar ook emotioneel of psychisch kan zijn.
Of we een wond kunnen helen of verwerken op het moment dat hij ons wordt toegebracht, hangt met vele dingen samen. Wat we weten is dat wanneer verwerken van een trauma moeizaam gaat, stagneert of wordt uitgesteld, het kan zorgen voor langdurige last in het dagelijks leven.
Wat voor de één traumatisch is, hoeft dat voor een ander niet te zijn.
En wat je hoofd misschien ‘meevalt’, kan je lichaam als overweldigend hebben ervaren.
Zoals Babette Rothschild benadrukt: “Trauma gaat niet over de gebeurtenis zelf, maar over de reactie van het lichaam erop.”
Helaas hebben we hier zelden zelf iets over te zeggen. Het is niet een 'keuze' die we maken, als het trauma ons veel meer doet dan we zouden willen.
Het overkomt ons, en onze reactie op een trauma is geen bewuste actie.

Wat gebeurt er bij trauma?
Trauma ontstaat vaak wanneer drie elementen samenkomen:
- Je bent machteloos in wat er gebeurt – je kunt er niets aan doen.
- Je bent alleen – er is geen steun, je bent hulpeloos.
- Je hebt geen keuze – je kunt niet weg of reageren, je moet ondergaan.
Onze binnenwereld raakt hierdoor ontregeld.
Een deel van ons raakt afgesplitst van de rest – een beschermingsmechanisme dat volgens Franz Ruppert wordt uitgelegd als een opsplitsing in drie delen:
- Het gezonde deel, dat nog steeds streeft naar verbinding en groei;
- Het traumadeel, dat de oorspronkelijke pijn en bevriezing draagt;
- En het overlevingsdeel, dat ons op de been houdt – vaak via perfectionisme, controle, aanpassing of ontkenning (of andere mechanismen).
Deze beschermingsmechanismen zijn niet fout – ze zijn functioneel.
Maar langdurig gebruik ervan kan ons vervreemden van wie we ten diepste zijn.
Vaak speelt schaamte hier een grote rol in.
Janina Fisher noemt dit het ‘ingebedde oordeel’ dat trauma met zich meebrengt – niet alleen “ik voel me slecht”, maar “ik bén slecht”.
In therapie onderzoeken we hoe we weer met compassie kunnen kijken naar de delen in jou die zijn gaan vechten, vluchten, bevriezen of pleasen.
Trauma erkennen zonder herbeleven
Babette Rothschild stelt dat het niet nodig om trauma te herbeleven om het te helen. We richten ons in de therapie op het hier en nu: wat gebeurt er nu in jouw lijf, jouw zenuwstelsel, jouw binnenwereld?
We gaan samen op zoek naar wat jij nodig hebt.
Je leert jouw stress-systeem kennen, begrijpen én reguleren. We bewegen langzaam en zorgvuldig naar datgene wat geraakt is – alleen als jouw systeem daar klaar voor is.
Je hoeft niet terug te gaan naar ‘het moment’, maar wél naar de impact ervan.
Behandelingen
Daar waar sprake is van ontwikkel- of rouwtrauma is er geen simpel medicijn.
NARM, systemisch werk, transactionele analyse, brainspotting en lichaamsgerichte oefeningen helpen je om contact te maken met je innerlijke bronnen – jouw kracht, jouw gezonde deel.
Zoals Franz Ruppert stelt: "Trauma is de bron van verwarring in onze identiteit. Heling is het terugvinden van wie je werkelijk bent."
Herstel gaat niet sneller dan het traagste deel in jou.
We gaan zoeken naar het spanningsgebied waar je systeem wél kan voelen, maar niet overspoeld raakt.
Forceren werkt averechts.
Vertragen is jezelf respect tonen voor wat je hebt meegemaakt.
Van binnen naar buiten: stap voor stap
Het is de kunst om samen de juiste stappen te zetten om het vertrouwen in jezelf te vergroten.
We verkennen gedachten, gevoelens en ontregeling om toe te werken naar begrip en regulatie.
We reguleren als we onszelf gaan begrijpen.
Als we weten welk deel in ons aan het woord is: het gezonde, het overlevende, of het getraumatiseerde.
Janina Fisher noemt dit “parts work” – leren herkennen wie er spreekt, en wat deze delen nodig hebben.
Je hoeft geen vijand meer te zijn van je overlevingsstrategieën.
Ze hebben je geholpen.
En nu mogen ze leren dat het ook anders kan.
Compassievol contact met je lijf
Brainspotting kan ondersteuning bieden bij het losmaken van diep opgeslagen spanningen, zonder te herbeleven. Deze methode sluit nauw aan bij het werk van Fisher en Rothschild, omdat het lichaam leidend is – en het lichaam weet vaak meer dan het hoofd.
Het fijne aan brainspotting is dat we niet hoeven te werken met een specifieke herinnering of ervaring.
Heb je wel beelden bij een eerder trauma, dan hoeven we niet specifiek deze beelden te 'herbeleven'. Deze therapie vorm is dus bij uitstek passend om her-traumatisering te voorkomen.
En Brainspotting werkt ook heel goed om hulpbronnen die jouw ondersteunen in jouw herstel proces te versterken. We kunnen dus werken op de spanning, maar ook op de relatieve ruimte en rust. Dit versterkt je gevoel van een eigen bodem.
Meer weten over Brainspotting:
Je ontdekt in therapie wat jou helpt om te kalmeren, te vertragen en vanuit compassie met jezelf om te gaan.
Stap voor stap leer je oké zijn met alles in jezelf.
De uitnodiging is simpel en tegelijk krachtig:
Je hoeft het niet alleen te doen.
En je hoeft niet alles ineens te doen. Je bent van harte welkom – in jouw tempo.
Neem contact op om te komen tot een eerste afspraak.
Tijdens deze intake bekijken we samen wat je nodig hebt.

Onze lichamelijke reactie op stress
Ons lichaam is ingenieus ontwikkeld en over de eeuwen heen en verfijnd in het reageren op onze omgeving.
Oeroude reacties helpen ons om te overleven. Maar wat als de dagelijkse dreiging niet meer een tijger is die ons wil vangen en opeten?
Wat als onze dagelijkse dreiging het omgaan met alle prikkels, informatie, verwachtingen en de hoeveelheid hiervan is?
Dan nog reageert ons lichaam zoals het is bedoeld én kunnen we last hebben van ons eigen oeroude systeem.
Hoe? kijk dit filmpje en ik leg het je nader uit.
Dat trauma onlosmakelijk verbonden is met ons lichaam geeft Anne Marsman (CCE Podium 2023) prachtig weer in haar speech.
